ECLI:NL:GHAMS:2004:AT3155

Gerechtshof Amsterdam

Datum uitspraak
31 december 2004
Publicatiedatum
4 april 2013
Zaaknummer
00/90122 DK
Instantie
Gerechtshof Amsterdam
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Bestuursrecht; Belastingrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Indeling van elektronische toestellen voor douanedoeleinden en de kwalificatie als speelgoed of automatische gegevensverwerkende machine

In deze zaak, behandeld door de Douanekamer van het Gerechtshof Amsterdam, staat de indeling van verschillende elektronische toestellen centraal. De belanghebbende, vertegenwoordigd door K en J, heeft beroep aangetekend tegen de intrekking van bindende tariefinlichtingen door de inspecteur van het Douanedistrict Rotterdam. De inspecteur had de bindende tariefinlichtingen ingetrokken op basis van de kwalificatie van de toestellen als speelgoed in plaats van als automatische gegevensverwerkende machines onder post 8471 van het Gemeenschappelijk douanetarief. De Douanekamer heeft vastgesteld dat de toestellen, die zijn ontworpen voor gebruik door kinderen, niet voldoen aan de criteria voor indeling als automatische gegevensverwerkende machines, omdat zij niet vrij programmeerbaar zijn in de zin van de relevante douanewetgeving. De Douanekamer heeft de kenmerken van de toestellen beoordeeld, waaronder hun gebruiksdoel en de doelgroep, en geconcludeerd dat de toestellen voornamelijk als speelgoed moeten worden gekwalificeerd, gezien hun educatieve waarde en de wijze waarop ze worden aangeboden in de speelgoedhandel. De inspecteur heeft de bindende tariefinlichtingen terecht ingetrokken, en het beroep van de belanghebbende is ongegrond verklaard. De uitspraak is openbaar uitgesproken op 31 december 2004.

Uitspraak

GERECHTSHOF TE AMSTERDAM
Douanekamer
Uitspraak
In de zaak nr. 00/90122 DK (voorheen nr. 0122/2000 TC)
de dato 31 december 2004
1. De procedure
1.1. Op 7 juli 2000 is bij de griffie van de Tariefcommissie te Amsterdam een beroepschrift ingekomen van K en J te R, gemachtigden, ingediend namens de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid V B.V. te W, belanghebbende.
Het beroep is gericht tegen de uitspraak van het hoofd van het Douanedistrict Rotterdam (hierna: de inspecteur) 15 juni 2000, kenmerk 00/427/3591/143, waarbij het bezwaar van belanghebbende tegen de beschikking van de inspecteur van 2 maart 2000, kenmerk 00/427/2550, met betrekking tot de intrekking van de hierna te noemen bindende tariefinlichtingen, werd afgewezen.
1.2. Van belanghebbende is een griffierecht van f 450,-- geheven.
De inspecteur heeft een verweerschrift ingediend.
1.3. Op grond van artikel XI van de Wet van 14 september 2001 (Stb. 419) is met ingang van 1 januari 2002 de Douanekamer van het Gerechtshof te Am-sterdam (hierna: de Douanekamer) in de plaats getreden van de Tarief-com-mis-sie.
1.4. De gemachtigde heeft op 22 oktober 2002 in aanvulling op het beroepschrift nog stukken ingediend. De inspecteur heeft van deze stukken kennis kunnen nemen en zich erover kunnen uitlaten.
1.5. De eerste mondelinge behandeling van de zaak heeft plaatsgevonden tijdens de zitting van de Douanekamer op 5 november 2002, alwaar gezeten waren mr. A. Bijlsma, voorzitter, H.J. Bokhorst en mr. E.N. Punt, leden.
Daar zijn verschenen namens belanghebbende K, tot bijstand vergezeld van J, werkzaam bij V Nederland, en namens de inspecteur mr. J, tot bijstand vergezeld van P.
De gemachtigde en de inspecteur hebben ieder een pleitnota overgelegd en voorgelezen, welke bij de gedingstukken zijn gevoegd.
1.6. Na de zitting heeft de Douanekamer de gemachtigde op de voet van artikel 8:45 van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb) verzocht schriftelijk inlichtingen te geven. De gemachtigde heeft gereageerd bij brief van 5 december 2002, voorzien van bijlagen; de inspecteur heeft van deze stukken kennis kunnen nemen en heeft erop gereageerd bij brief, voorzien van bijlagen, ingekomen op 3 januari 2003; de gemachtigde heeft van de brief van de inspecteur kennis kunnen nemen en heeft erop gereageerd bij brief van 20 januari 2003.
1.7. De tweede mondelinge behandeling van de zaak heeft plaatsgevonden op 4 maart 2003. Daar zijn verschenen namens belanghebbende K, tot bijstand vergezeld van J, en namens de inspecteur P, tot bijstand vergezeld van W en P. De gemachtigde en de inspecteur hebben ieder een pleitnota overgelegd en voorgelezen, welke bij de gedingstukken zijn gevoegd. De pleitnota van de inspecteur is voorzien van bijlagen. Belanghebbende heeft van deze stukken kennis kunnen nemen en zich erover kunnen uitlaten. Tijdens de zitting heeft belanghebbende monsters van de in geding zijnde goederen getoond.
1.8. In verband met de gewijzigde samenstelling van de kamer heeft op 18 november 2004 een nieuwe mondelinge behandeling van de zaak plaatsgevonden. Aan partijen is bij aangetekende brief van 11 oktober 2004, met vermelding van
plaats en tijdstip, kennis gegeven van deze behandeling; partijen hebben ervan afgezien bij de nieuwe behandeling van de zaak te verschijnen.
2. De vaststaande feiten
2.1. Op 17 december 1997 en 25 juni 1998 heeft belanghebbende bij het Douanedistrict Rotterdam vierentwintig aanvragen om afgifte van een bindende tariefinlichting ingediend voor electronische toestellen. Belanghebbende stelde voor de goederen in te delen onder post 8471 30 99 van het Gemeenschappelijk douanetarief (GDT).
Op 26 februari 1998 en 12 augustus 1998 zijn de navolgende bindende tariefinlichtingen aan belanghebbende verstrekt:
nummer: product:
1. NL ... Whiz Kid Pre Computer 6000 SLX
2. NL ... Pre Computer 7000 (Benelux)
3. NL ... Pre Computer Prestige (Spanje)
4. NL ... Genius Developer (Frankrijk)
5. NL ... PC Prestige Bilingue (Spanje)
6. NL ... Genius 6500 Duo (Frankrijk)
7. NL ... Genio 5000 (Spanje)
8. NL ... Genius 5000 (Frankrijk)
9. NL ... Genius Leader 6000 SL (Duitsland)
10. NL ... Pre Computer Prestige (Engeland)
11. NL ... Genius Leader 7007 SL (Duitsland)
12. NL ... Pre Computer Bilingual (Engeland)
13. NL ... Genius Leader 5000 (Duitsland)
14. NL ... PC Power Pad Plus (Engeland)
15. NL ... Genius Leader 4004 Quadro L
(Duitsland)
16. NL ... Genio 2000 (Spanje)
17. NL ... Genio 3000 (Spanje)
18. NL ... Genius IQ 128 (Duitsland)
19. NL ... Genius IQ 512 (Duitsland)
20. NL ... IT Computer Unlimited (Engeland)
21. NL ... TE Equalizer (Benelux)
22. NL ... TE Equalizer IQ Unlimited
(Duitsland)
23. NL ... IT Computer Laptop (Engeland)
24. NL ... Manager (Frankrijk)
De goederen zijn conform de aanvraag ingedeeld onder post 8471 30 99 van het GDT.
2.2. Bij beschikking van 2 maart 2000 heeft de inspecteur de bindende tariefinlichtingen ingetrokken. Op 11 april 2000 heeft belanghebbende bezwaar gemaakt tegen de intrekking van de bindende tariefinlichtingen. Op 15 juni 2000 heeft de inspecteur de sub 1.1. vermelde uitspraak gedaan.
2.3.1. Op grond van hetgeen in de gedingstukken over de kenmerken en eigenschappen van de goederen is vermeld alsmede hetgeen partijen in de gedingstukken en ter zitting hebben aangevuld, is over de goederen het volgende komen vast te staan.
2.3.2. Whiz Kid Pre Computer 6000 SLX (vermeld sub 2.1., nr. 1)
Het toestel met deze handelsbenaming betreft een electronisch toestel in een behuizing van kunststof dat werkt op batterijen of het lichtnet; het is uitgerust met een microprocessor met een zogeheten Random Access Memory (RAM) en Read Only Memory (ROM) geheugen. Het heeft een aansluiting om het RAM-geheugen uit te breiden; dit kan door middel van aanvullende cartridges. Het toestel bevat programma’s voor onder andere het leren van grammatica, schrijven, lezen en (basis)rekenen; daarnaast heeft het programma’s voor denkspellen en trivia-vragen, die gaan over geschiedenis en aardrijkskunde e.d., en een (eenvoudig) tekstverwerkingsprogramma. Het toestel kan ook zelf (eenvoudige) programma’s schrijven en uitvoeren; hiervoor is het uitgerust met de programmeertaal BASIC. Door de gebruiker ontwikkelde programma’s kunnen worden opgeslagen in het RAM-geheugen. Het toestel is verder uitgerust met onder meer een spellingcontrole, een telefoonboek, een agenda, een 200-jaar durende kalender en een calculator. Het selecteren van een programma geschiedt door tiptoetsen. Het toestel heeft ook aansluitingen voor een muis, een printer en een zogeheten powerlink. Met deze powerlink kunnen gegevens worden uitgewisseld met personal-computers. Het toestel heeft een LCD-scherm, een toetsenbord, een cursormuis en een luidspreker. Het LCD-scherm is verwerkt in een klep; als deze klep is opengeslagen wordt het scherm zichtbaar. Aan de binnenzijde van de klep zijn ook de schuifregelaars voor contrast en volume aangebracht. Het toestel kan door een of twee spelers vanaf 9 jaar worden gebruikt; het aantal juiste antwoorden dat door de spelers wordt gegeven kan in een score worden bijgehouden.
In een handleiding bij dit toestel, onder het kopje “Hoofdstuk 1 Inleiding”, staat onder meer:
“De Whiz Kid Precomputer 6000 SLX is een topproduct uit onze lijn van notebookachtige leercomputers met een groot matrix-LCD beeldscherm en een computertoetsenbord van standaard afmetingen. Whiz Kid Precomputer 6000 SLX biedt u 42 activiteiten die onder andere de gebieden van werkwoordstijden, antoniemen en synoniemen, grammatica, basisrekenen en rekenen voor gevorderden, meer dan 1000 trivia vragen, logische spellen, tekstverwerken, computerprogrammeren en nog veel meer bestrijken. Bereid je maar voor op urenlang pienter computerplezier met deze leercomputer.”.
In deze handleiding, onder het kopje “Hoofdstuk 2 Energievoorziening”, is ook nog vermeld:
“·Het speelgoed is niet bedoeld voor kinderen onder de 3 jaar.
· Het speelgoed mag alleen op de aanbevolen voedingsbronnen aangesloten worden.”.
2.3.3. Pre Computer 7000 (Benelux), Pre Computer Prestige (Spanje), PC Prestige Bilingue (Spanje), Pre Computer Prestige (Engeland), Pre Computer Bilingual (Engeland), Genius 6500 Duo (Frankrijk), Genius Leader 6000 SL (Duitsland), Genius Leader 7007 SL (Duitsland), Genius Leader 5000 (Duitsland), TE Equalizer (Benelux), TE Equalizer IQ Unlimited (Duitsland) en IT Computer Laptop (Engeland) (vermeld sub 2.1. nrs. 2, 3, 5, 10, 12, 6, 9, 11, 13, 21, 22 en 23)
De toestellen met deze handelsbenamingen betreffen digitale toestellen in een behuizing van kunststof die werken op batterijen of het lichtnet; zij zijn uitgerust met een microprocessor met een zogeheten Random Access Memory (RAM) en Read Only Memory (ROM) geheugen. De toestellen hebben een aansluiting om het RAM-geheugen uit te breiden; dit kan door middel van aanvullende cartridges. De toestellen bevatten programma’s voor onder andere het leren van grammatica, schrijven, lezen en (basis)rekenen; daarnaast hebben zij programma’s voor denkspellen en trivia-vragen, die gaan over geschiedenis en aardrijkskunde e.d., en een (eenvoudig) tekstverwerkingsprogramma. De toestellen kunnen ook zelf (eenvoudige) programma’s schrijven en uitvoeren; hiervoor zijn zij uitgerust met de programmeertaal BASIC. Door de gebruiker ontwikkelde programma’s kunnen worden opgeslagen in het RAM-geheugen. De toestellen zijn verder uitgerust met onder meer een spellingcontrole, een woordenboek, een organizer en een calculator. Het selecteren van een programma geschiedt door tiptoetsen. De toestellen hebben ook aansluitingen voor een muis, een printer en een zogeheten powerlink. Met deze powerlink kunnen gegevens worden uitgewisseld met personal-computers.
De toestellen hebben een LCD-scherm, een toetsenbord, een cursormuis en een luidspreker. Het LCD-scherm is verwerkt in een klep; als deze klep is opengeslagen wordt het scherm zichtbaar. Aan de binnenzijde van de klep zijn ook de schuifregelaars voor contrast en volume aangebracht. De toestellen kunnen door een of twee spelers vanaf ongeveer 9 jaar worden gebruikt; het aantal juiste antwoorden dat door de spelers wordt gegeven kan in een score worden bijgehouden.
De toestellen genaamd TE Equalizer (Benelux), TE Equalizer IQ Unlimited (Duitsland) en IT Computer Laptop (Engeland) zijn tevens uitgerust met onder meer de spellen Solitaire, Backgammon, Crash en Mega Mind. Deze toestellen kunnen door een of twee spelers vanaf 10 à 11 jaar worden gebruikt; ook de score kan worden bijgehouden. Deze toestellen hebben ook een e-mailfunctie.
In de beschrijving bij de Pre Computer Prestige (Engeland), die representatief kan worden geacht voor de hier behandelde toestellen, is onder meer het volgende vermeld:
“9+ Years
(...)
With 42 activities supporting the National Curriculum, a test trainer to help children revise for school and computer organiser programs. An ELA which combines the school’s curriculum with comprehensive Vtech Curriculum.”.
In de beschrijving bij de IT Computer Laptop (Engeland), die eveneens representatief kan worden geacht voor de hier behandelde toestellen, is onder meer het volgende vermeld:
“11+ Years
(...)
A sophisticated, laptop computer for secondary school children. Comprehensive software teaches children about computer applications, programs, and system controls.
· 45 computer programs and applications, filed into 12 programming groups: Word Processing, Spreadsheets, Art Studio, Communications, Presentation, Personal, Filing Cabinet, Tutors, Games, Accessories, Control Panel and Demo/Help.”.
2.3.4. Genius Leader 4004 Quadro L (Duitsland), Genio 2000 (Spanje) en Genio 3000 (Spanje) (vermeld sub 2.1. nrs. 15, 16 en 17)
De toestellen met deze handelsbenamingen zijn niet uitgerust met een aansluiting voor powerlink. Voor het overige zijn zij nagenoeg gelijk aan de sub 2.3.3. vermelde toestellen.
2.3.5. Genius Developer (Frankrijk), Genio 5000 (Spanje), Genius 5000 (Frankrijk), PC Power Pad Plus (Engeland) en Manager (Frankrijk) (vermeld sub 2.1. nrs. 4, 7, 8, 14 en 24)
De toestellen met deze handelsbenamingen hebben niet de mogelijkheid om programma’s te maken en uit te voeren in de programmeertaal BASIC. De toestellen genaamd Genius Developer (Frankrijk), Genio 5000 (Spanje), Genius 5000 (Frankrijk), PC Power Pad Plus (Engeland) en Manager (Frankrijk) zijn nagenoeg gelijk aan de sub 2.3.3. vermelde toestellen.
Het toestel genaamd Manager heeft tevens een e-mailfunctie.
In de beschrijving bij de PC Power Pad Plus (Engeland), die representatief kan worden geacht voor de hier behandelde toestellen, is onder meer het volgende vermeld:
“9+ Years 38 activities
With excellent response speed plus computer-style keys, this has the look and feel of a real laptop. Features 9 LED lights to indicate program group selection, printing capability and PC link facility.
(...)
· Program Groups:
14 Word Games
10 Mathematics
4 Trivia
2 Logic Games
8 Business Basics
(...)
· Advanced logic games to challenge children.
(...)
· “Design a Card” option encourages children’s creative talents.”.
2.3.6. Genius IQ 128 (Duitsland), Genius IQ 512 (Duitsland) en IT Computer Unlimited (Engeland) (vermeld sub 2.1. nrs. 18, 19 en 20)
De toestellen met deze handelsbenamingen betreffen digitale toestellen in een behuizing van kunststof die werken op batterijen of het lichtnet; zij zijn uitgerust met een microprocessor met een zogeheten Random Access Memory (RAM) en Read Only Memory (ROM) geheugen. De toestellen hebben een aansluiting om het RAM-geheugen uit te breiden; dit kan door middel van aanvullende cartridges.
De toestellen bevatten programma’s voor onder andere het leren van taal, schrijven, lezen en rekenen, alsmede voor het spelen van spellen en het maken van muziek. Tot de programma’s behoren onder andere een tekstverwerkingsprogramma met spellingscontrole, woordenspelletjes en logicaspelletjes.
De toestellen met de handelsbenaming IQ 128 (Duitsland) en IQ 512 (Duitsland) kunnen zelf programma’s maken en uitvoeren; zij zijn hiervoor uitgerust met de programmeertaal BASIC.
De toestellen hebben het uiterlijk van een toetsenbord; zij hebben geen afzonderlijk beeldscherm maar zijn bedoeld om aan te sluiten op een televisietoestel.
De toestellen hebben aansluitingen voor een muis, een printer en een zogeheten powerlink. Met deze powerlink kunnen gegevens worden uitgewisseld met personal-computers.
De toestellen kunnen door een of twee spelers vanaf ongeveer 9 jaar worden gebruikt; het aantal juiste antwoorden dat door de spelers wordt gegeven kan in een score worden bijgehouden.
Het toestel IT Computer Unlimited (Engeland) heeft niet de mogelijkheid programma’s te maken en uit te voeren in BASIC.
In de beschrijving bij de IQ 128 (Duitsland), die representatief kan worden geacht voor de hier behandelde toestellen, is onder meer het volgende vermeld:
“9-99 Jahre
(...)
1- und 2- Spieler Modus
Verwandelt den Fernseher in einen PC mit einfacher Bedienung und Profi-Software
· Vollanschlag-Computer-tastatur mit Zahlenblock und Richtungstasten
· benötigt ein angeschlossenes TV-Gerät als Bildschirm
· verfügt über eine graphische Benutzer-Oberfläche in allen Programmen (...) inklusive Clip-Art und Musik
· 16 professionelle Anwender-Programme: Textverarbeitung, Tabellenkalkulation, Art Studio, Musik Box, Präsentations-Software, Basic-Programmierung, Basic-Lernprogramme, Datenbank, Datei-Manager, Taschenrechner, Organizer-Funktionen, Schreibmaschinenübungen, 600 Quizfragen zu 3 Themengebieten (...)”.
3. Het geschil
In geding is het antwoord op de vraag of de inspecteur voor de onderhavige goederen op juiste gronden de bindende tariefinlichtingen heeft ingetrokken, welke vraag de inspecteur bevestigend en belanghebbende ontkennend beantwoordt. Belanghebbende heeft ter onderbouwing van dit standpunt verdedigd, dat de goederen onder post 8471 30 99 moeten worden ingedeeld; subsidiair bepleit zij indeling onder post 9504 90 90. De inspecteur staat indeling voor onder post 9503 90 32. Voornoemde posten luiden als volgt:
Post 8471 30 99
“8471 Automatische gegevensverwerkende machines en eenheden
daarvoor; magnetische en optische lezers, machines voor het in gecodeerde vorm op dragers overzetten van gegevens en machines voor het verwerken van die gegevens, elders genoemd noch elders onder begrepen:
(…)
8471 30 - draagbare digitale automatische gegevensverwerkende machines, wegende niet meer dan 10 kg, die ten
minste bestaan uit een centrale verwerkingseenheid, een toetsenbord en een beeldscherm:
(...)
-- andere
(...)
8471 30 99 --- andere”.
Post 9503 90 32
“9503 Ander speelgoed; modellen op schaal en dergelijke modellen voor ontspanning, ook indien bewegend;
puzzels van alle soorten:
(...)
9503 90 - ander:
(...)
--ander:
--- van kunststof:
9503 90 32 ---- zonder mechanisme”.
Post 9504 90 90
“9504 Artikelen voor gezelschapspellen, daaronder begrepen spellen met motor of met drijfwerk, biljarten, speciale tafels voor casinospelen en automatische bowlinginstallaties:
(...)
9504 90 - andere:
(...)
9504 90 90 -- andere”.
GS-Aantekening 1, letter p, op afdeling XVI, GS-Aantekening 5A, onderdeel a., op hoofdstuk 84, en de GS-Toelichting op de posten 8471, 9503 en 9504 zijn mede in de beschouwing betrokken en luiden als volgt:
GS-Aantekening 1, letter p, op afdeling XVI (“machines, toestellen en elektrotechnisch materieel”):
“1. Deze afdeling omvat niet:
(...)
p) artikelen bedoeld bij hoofdstuk 95.”.
GS-Aantekening 5A, onderdeel a., op hoofdstuk 84:
“5.A. Voor de toepassing van post 8471 wordt onder “automatische gegevensverwerkende machines” verstaan:
a) digitale machines, die:
1. het verwerkingsprogramma of de verwerkingsprogramma’s en ten minste de gegevens die voor de uitvoering van dit programma of deze programma’s onmiddellijk noodzakelijk zijn, kunnen opslaan;
2. vrij kunnen worden geprogrammeerd overeenkomstig de behoeften van de gebruiker;
3. door de gebruiker te bepalen rekenkundige bewerkingen kunnen uitvoeren;
4. zonder menselijke tussenkomst een verwerkingsprogramma kunnen uitvoeren, waarbij zij in staat moeten zijn de uitvoering van het programma gedurende het verwerkingsverloop door logische beslissing te wijzigen;”.
GS-Toelichting op post 8471:
“1. Automatische gegevensverwerkende machines en eenheden daarvoor.
Gegevensverwerking houdt de bewerking in van alle soorten informatie in tevoren - met het oog op een bepaald doel of bepaalde doeleinden - vastgestelde logische volgorde.
Automatische gegevensverwerkende machines zijn machines die, door logisch op elkaar betrekking hebbende bewerkingen overeenkomstig tevoren vastgelegde instructies (programma) uit te voeren, gegevens verstrekken die als zodanig kunnen worden gebruikt of, in sommige gevallen, wederom als gegeven voor andere bewerkingen van de informatieverwerking kunnen dienen.
Deze post omvat dergelijke machines, waarin de logische volgorde van de bewerkingen naargelang van de werkopdracht kan worden gewijzigd en de uitvoering van de bewerkingen automatisch kan geschieden, dat wil zeggen zonder menselijke tussenkomst gedurende de gehele uitvoering van de taak. Deze machines werken in hoofdzaak met electronische signalen, maar zij kunnen ook volgens andere technieken werken: pneumatisch, hydraulisch, optisch, enzovoort. In sommige machines worden combinaties van twee of meer van deze technieken gebezigd.
Zij kunnen op zichzelf staande machines vormen, waarbij alle vereiste elementen voor de gegevensverwerking zijn gecombineerd in dezelfde behuizing, of kunnen voorkomen in de vorm van systemen, bestaande uit een variabel aantal afzonderlijke eenheden.
Naar gelang van de methode waarop de gegevens worden verwerkt worden de machines digitale, analoge of hybride (analoog/digitaal) machines genoemd.
(...)
A. Digitale machines
De digitale machines voor verwerking van de in dit onderdeel bedoelde gegevens hebben geheugens en eveneens in geheugens opgeslagen programma’s, die naar gelang van de werkopdracht kunnen worden gewijzigd.
Deze machines verwerken gegevens in gecodeerde vorm. De gebruikte codes bestaan uit een bepaald aantal letters en tekens (...).
De gegevens worden in de regel automatisch in de machine ingebracht met behulp van dragers van gegevens, zoals ponskaarten, ponsbanden, magnetische banden, door directe lezing van documenten, enzovoort. De gegevens kunnen eveneens met de hand (met behulp van een toetsenbord) worden ingebracht of rechtstreeks worden geleverd door bepaalde apparaten bijvoorbeeld meetapparatuur).
De aldus ingevoerde gegevens worden door de invoereenheden in signalen omgezet en in de geheugens opgeslagen.
De digitale gegevensverwerkende machines bedoeld bij deze post moeten in staat zijn om tegelijkertijd aan alle voorwaarden van aantekening 5A letter a op dit hoofdstuk te voldoen. Zij moeten derhalve:
1. het verwerkingsprogramma of de verwerkingsprogramma’s en ten minste de gegevens die voor de uitvoering van dit programma of deze programma’s onmiddellijk noodzakelijk zijn, kunnen opslaan;
2. vrij kunnen worden geprogrammeerd overeenkomstig de behoeften van de gebruiker;
3. door de gebruiker te bepalen rekenkundige bewerkingen kunnen uitvoeren;
4. zonder menselijke tussenkomst een verwerkingsprogramma kunnen uitvoeren, waarbij zij in staat moeten zijn de uitvoering van het programma gedurende het verwerkingsverloop door logische beslissing te wijzigen.
Derhalve zijn dus uitgezonderd machines die werken met behulp van vaste programma’s die niet door de gebruiker gewijzigd kunnen worden, zelfs indien de gebruiker de keuzemogelijkheid heeft uit een aantal van dergelijke vaste programma’s.”.
GS-Toelichting op post 9503:
“Deze post omvat speelgoed dat hoofdzakelijk is bestemd voor het vermaak van personen (kinderen en volwassenen). (...) Onder deze post vallen onder meer:
A. alle speelgoed dat niet is bedoeld bij de posten 9501 en 9502. Het kan voorzien zijn van een motor (mechanische, electrische of andere).
Hiervan kunnen worden genoemd:
(...)
17. speelgoed van opvoedkundige aard (...);”.
GS-Toelichting op post 9504:
“Van de artikelen die tot deze post behoren, kunnen worden genoemd:
(...)
2. videospellen (gebruikt met een televisieontvanger of met ingebouwd scherm) en andere kans- of behendigheidsspellen met elektronische aflezing;
(...)
11. kaartspellen van alle soorten en van alle afmetingen (bridge, tarot, “lexicon”, enzovoort);”.
In casu is ook van belang Verordening (EG) nr. 184/2000 van 26 januari 2000 (de Verordening), Pb EG nr. L 22 van 27 januari 2000, waarin de Commissie de indeling van een “toestel (...), van het type “laptop computer” heeft vastgesteld. In de bijlage bij de verordening is vermeld:
1. Omschrijving:
Toestel in een behuizing van kunststof, van het type “laptop computer”, bevattende:
- een elektronische verwerkingseenheid,
- een afleesscherm met vloeibare kristallen (LCD),
- een toetsenbord,
- toetsen voor het selecteren van een programma, voor het regelen van volume en beeldcontrast,
- een luidspreker,
- aansluitingen voor een muis en een printer.
Bij het apparaat wordt een muis geleverd.
Het toestel heeft geen eigen besturingssysteem.
Het apparaat bevat de volgende programma’s:
- meer dan 40 vaste programma’s voor het leren van taal, schrijven, lezen en rekenen, en voor het oefenen met logicaopgaven,
- kantoorprogramma’s zoals tekstverwerking en een agenda,
- maken en uitvoeren van programma’s geschreven in BASIC.
De gebruiksmogelijkheden van het toestel kunnen worden uitgebreid door middel van aanvullende cartridges.
Het toestel is bedoeld voor kinderen vanaf negen jaar.
2. Indeling GN-Code: 9503 90 32
3. Motivering: De indeling is vastgesteld op basis van de algemene regels 1 en 6 voor de interpretatie van de gecombineerde nomenclatuur, aantekening 1, letter p op afdeling XVI alsmede de tekst van de GN-codes 9503, 9503 90 en 9503 90 32.
Hoewel de meeste programma’s zich lenen om te worden gespeeld met twee deelnemers en het toestel de score van de goede antwoorden bijhoudt, is dit toestel geen gezelschapsspel maar speelgoed van opvoedkundige aard gezien de talrijke ingebouwde leerprogramma’s.
4. Het standpunt van belanghebbende
4.1. De onderhavige producten werken met een microprocessor met een RAM- en een ROM-geheugen. Het ROM-geheugen bevat een aantal software programma’s, waaronder het Operating System. Dit Operating System heeft een verbinding met de hardware en regelt de werking van het scherm, toetsenbord en muis. De toestellen zijn uitgerust met de programmeertaal BASIC. BASIC stelt de gebruiker in staat om zelf programma’s te maken. De toestellen kunnen worden verbonden met een personal computer. Opgeslagen programma’s kunnen worden gewijzigd gedurende het verwerkingsverloop. De toestellen hebben mathematische functies. Volgens Aantekening 5A op hoofdstuk 84 moeten producten van post 8471 vrij programmeerbaar zijn. De onderhavige toestellen voldoen aan deze eis. De gebruiker kan bijvoorbeeld cijfers of tekst sorteren in oplopende of aflopende volgorde, wiskundige vergelijkingen oplossen en grafieken op basis van ingebrachte gegevens tekenen.
De indelingsverordening kan niet van toepassing zijn omdat de onderhavige toestellen met een besturingssysteem zijn uitgerust.
Belanghebbende is van mening dat de onderhavige toestellen aan alle voorwaarden van aantekening 5A op hoofdstuk 84 voldoen. De indeling onder post 8471 moet dan ook gehandhaafd blijven. De bindende tariefinlichtingen zijn dus ten onrechte ingetrokken.
In dit verband verwijst belanghebbende naar de uitspraak van de Engelse rechter (“VAT and Duties Tribunal”) van 12 maart 2002 in de zaak van Vtech Electronics (UK) Plc. tegen de Engelse douane en naar het rapport van de deskundige, de heer A. Mayne van april 2001. De uitspraak heeft onder andere betrekking op het toestel genaamd Pre Computer Prestige. Daarvan heeft de Engelse rechter geoordeeld dat dit toestel onder post 8471 moet worden ingedeeld omdat het aan alle voorwaarden van Aantekening 5A op hoofdstuk voldoet.
4.2. Subsidiair bepleit belanghebbende indeling onder post 9504. In de GS-Toelichting op die post worden onder andere genoemd kaartspellen van alle soorten. Hieronder vallen bijvoorbeeld “Memory” en kwartetspellen. Aan deze spellen zit een opvoedkundig aspect. Dit kan zijn het trainen van het geheugen of het combineren van bepaalde afbeeldingen. Dit is ook het geval bij de onderhavige toestellen. Daarnaast moet een spel een competitief element in zich hebben om als gezelschapsspel in de zin van post 9504 te kwalificeren. Ook aan deze eis voldoen de onderhavige toestellen. Er kan met twee spelers worden gespeeld en de scores kunnen worden bijgehouden.
Indien de toestellen eventueel in aanmerking zouden komen voor indeling zowel onder post 9503 als onder post 9504, dan gaat deze laatste post voor op grond van de algemene indelingsregel 3a. Indien deze regel niet van toepassing zou zijn, dan dient regel 3b te worden toegepast; ook deze regel leidt ertoe dat post 9504 (het gezelschapsspel) op de eerste plaats staat. Indien ook deze regel niet van toepassing zou zijn, dan moeten de onderhavige producten met toepassing van regek 3c worden ingedeeld; ook dit leidt ertoe dat de goederen onder post 9504 moeten worden ingedeeld.
Ter ondersteuning van haar standpunt verwijst belanghebbende naar de uitspraken van de Tariefcommissie van 22 augustus 1983, nrs. 11 828 T en 11 829 T.
Mocht de Douane-kamer van oordeel zijn dat de indelingsverordening ook op de onderhavige voertuigen ziet, dan pleit belanghebbende ervoor de rechts-geldigheid van de indelingsverordening door het Hof van Justitie te laten toetsen.
4.2. Namens belanghebbende is ter zitting van 5 november 2002 het volgende toegevoegd.
Alle toestellen hebben een eigen besturingssysteem. Dit systeem heeft minder mogelijkheden dan Windows.
Belanghebbende heeft de bereidheid om alle toestellen naar een volgende zitting mee te nemen en daar te demonstreren.
4.3. Namens belanghebbende is ter zitting van 4 maart 2003 het volgende toegevoegd.
De toestellen zijn uitgerust met een door belanghebbende zelf ontwikkeld besturingssysteem. Dit systeem geeft direct de keuzemenu’s weer op het scherm en is vergelijkbaar met het oude MS-DOS. Zonder dit systeem zouden de toestellen volledig onbruikbaar zijn. Het is onbegrijpelijk dat indertijd bij de Commissie het tegengestelde werd beweerd.
De toestellen zijn uitgerust met een zogeheten magnetische opslag; dit is vergelijkbaar met een harde schijf.
De toestellen werden via de speelgoedhandel verkocht; dit was om het voor belanghebbende goedkoper te houden.
Pas onlangs is gebleken dat een aantal toestellen niet beschikt over de programmeertaal BASIC. Deze programmeertaal kan echter in ieder toestel worden ingebouwd. Dat deze toestellen niet met BASIC zijn uitgerust doet er niet aan af dat het toch computers zijn. De toestellen zijn wel programmeerbaar. De programma’s die er wel opzitten, zoals Exel en dergelijke, zou je dan moeten verwijderen en zelf nieuwe maken.
Het toestel met de handelsbenaming Genius Leader 5000 heeft als extra mogelijkheid dat het tevens op een televisie kan worden aangesloten. Sommige toestellen hebben een e-mailfunctie.
De toestellen zijn in tarieftechnische zin geen speelgoed. Zij dienen er in de eerste plaats toe om kinderen vertrouwd maken met computers. Kinderen moeten zich afvragen hoe het toestel functioneert, en wat het doet en kan. In zoverre dragen zij bij aan de opvoeding van kinderen. Niet kan worden ontkend dat zij ook beogen kinderen aan te zetten tot het spelen van spellen. Het feit dat de toestellen zijn uitgerust met spellen betekent niet automatisch dat zij ook als speelgoed moeten worden ingedeeld.
5. Het standpunt van de inspecteur
5.1. De toestellen komen overeen met het toestel omschreven in de indelingsverordening (sub 3. hiervoor). Deze verordening is dan ook rechtstreeks van toepassing op de onderhavige toestellen.
De toestellen hebben de objectieve kenmerken en eigenschappen van “speelgoed en spellen” en moeten daarom onder post 9503 worden ingedeeld. Als argumenten noemt de inspecteur onder andere de aanbiedingsvorm, de toepassingsmogelijkheden, en de doelgroep voor wie de toestellen bestemd zijn, te weten kinderen in de leeftijd van 9 tot 12 jaar. Volgens de internetsite van belanghebbende worden de toestellen vrijwel uitsluitend in speelgoedzaken aangeboden. Aantekening 1, letter p, op afdeling XVI zegt dat speelgoed niet kan worden ingedeeld onder tariefpost 8471.
Post 9503 geniet de voorkeur boven post 9504. Volgens de Toelichting op post 9503 gaat het om artikelen welke dienen ter vermaak van personen. Hieronder valt onder andere speelgoed van opvoedkundige aard. Gezien de toepassingsmogelijkheden van de in geding zijnde toestellen is er zonder meer sprake van een opvoedkundig element. De spellen die in casu met de apparatuur kunnen worden hebben duidelijk een didactische waarde.
In post 9504 worden onder andere kans- of behendigheidsspellen, met elektronische aflezing, ingedeeld. Aan het begrip “gezelschapsspel” is een competitief element verbonden. De in geding zijnde toestellen kunnen echter ook worden gebruikt, zonder dat er sprake is van een competitief element en zijn als zodanig dan ook niet te kwalificeren als kans- of behendigheidsspel. Alhoewel in de programma’s wel de mogelijkheid is opgenomen om de stand bij te houden en om opdrachten met meer dan een persoon te spelen, vormt dit niet de belangrijkste functie van het product. De functie van de onderhavige toestellen is meer dan een kans- of behendigheidsspel.
De inspecteur verwijst in dit verband naar Verordening (EEG) nr. 981/98 van 7 mei 1998.
5.2. De inspecteur heeft ter zitting van 5 november 2002 het volgende aan zijn stellingen toegevoegd.
De inspecteur gaat er vooralsnog vanuit dat de toestellen niet met een besturingssysteem zijn uitgerust; belanghebbende heeft dit verkondigd ten overstaan van de Commissie; de inspecteur ziet geen reden om daar nu opeens anders over te denken.
5.3. De inspecteur heeft ter zitting van 4 maart 2003 het volgende aan zijn stellingen toegevoegd.
De toestellen moeten wel over een besturingssysteem beschikken omdat zij anders niet zouden kunnen functioneren. De inspecteur wil ook wel aannemen dat een aantal toestellen vrij te programmeren is. Deze toestellen voldoen aan Aantekening 5 A op hoofdstuk 84. Deze toestellen zijn echter ook aan te merken als speelgoed en spellen. Zij moeten worden beoordeeld op hun objectieve kenmerken en eigenschappen. De inspecteur wijst op de aanbiedingsvorm, de toepassingsmogelijkheden en de doelgroep. De toestellen worden alleen in speelgoedwinkels verkocht, zoals Bart Smit en Intertoys. In de visie van de inspecteur zijn het daarom spelcomputers. De inspecteur wijst voorts nog op de uiterlijke verschijningsvorm van de toestellen; met name de lay out en het beeldscherm doen niet echt professioneel aan. Bovendien gaat belanghebbende blijkens haar website er ook zelf vanuit dat haar producten als speelgoed moeten worden gekwalificeerd. Bovendien gelden nog andere bezwaren tegen indeling van de toestellen onder hoofdstuk 84. Geen van de toestellen is uitgerust met een harde schijf. Er is ook geen diskdrive ingebouwd waar een floppy in kan. De toestellen kunnen dus een gewone computer bij lange na niet evenaren. In feite zijn zij alleen geschikt voor het spelen van spellen.
De inspecteur betwist niet dat met BASIC programma’s gemaakt kunnen worden. Dit doet er evenwel niet aan af dat de onderhavige toestellen naar hun aard geen computers zijn.
Van een aantal toestellen staat vast dat zij niet kunnen programmeren in BASIC. In de aanvraag was dit wel vermeld. Ten aanzien van deze toestellen heeft belanghebbende onjuiste gegevens verstrekt. De stelling van belanghebbende dat de programmeertaal BASIC op betrekkelijk eenvoudige wijze in deze toestellen kan worden ingebouwd, komt volstrekt onaannemelijk voor.
6. De rechtsoverwegingen
6.1. Ter zittingen heeft belanghebbende verklaard dat de toestellen zijn uitgerust met een door haar zelf ontwikkeld besturingssysteem, een voorloper van en vergelijkbaar met MS-DOS. De inspecteur heeft dit uiteindelijk niet langer bestreden, zodat de Douanekamer hiervan zal uitgaan.
6.2. Ten aanzien van de sub 2.3.5. vermelde apparaten en het sub 2.3.6. vermelde toestel (IT Computer Unlimited (Engeland)) is tevens komen vast te staan dat zij niet de mogelijkheid hebben om te programmeren in BASIC, waardoor zij niet in staat zijn om zelf programma’s te ontwikkelen en uit te voeren. Deze toestellen voldoen derhalve niet aan de voorwaarden van Aantekening 5 A op hoofdstuk 84, meer in het bijzonder die betreffende het vrij programmeerbaar zijn, en kunnen dus niet als een automatische gegevensverwerkende machine worden beschouwd. Deze producten kunnen reeds om deze reden niet worden ingedeeld onder post 8471.
6.3. De overige in geschil zijnde apparaten hebben wel de mogelijkheid om te programmeren in BASIC. Deze toestellen voldoen derhalve aan de voorwaarden van Aantekening 5 A op hoofdstuk 84.
6.4. Volgens vaste rechtspraak van het Hof van Justitie kan de bestemming van het product een objectief indelingscriterium zijn, wanneer die bestemming inherent is aan het product. De inherentie moet kunnen worden beoordeeld aan de hand van de objectieve kenmerken en eigenschappen van het product (HvJ 4 maart 2004, nr. C-130/02, Krings GmbH, gepubliceerd in Douanerechtspraak 2004/47*).
6.5. In casu gaat het om apparaten die bestemd zijn om door kinderen te worden gebruikt. De toestellen zijn in hun gebruik en toepassingsmogelijkheden afgestemd op kinderen; zij worden duidelijk gepresenteerd als speelgoed. De toestellen worden verkocht via de speelgoedhandel; de programma’s zijn bedoeld voor kinderen in de leeftijd van 9 tot 14 jaar. Op grond van een en ander concludeert de Douanekamer dat de onderhavige toestellen niet kunnen worden aangemerkt als een machine voor automatische gegevensverwerking, als bedoeld bij post 8471, doch dat daaraan het karakter van speelgoed moet worden toegekend, op grond van de grote hoeveelheid aanwezige educatieve spellen en spelvariaties. Dergelijke producten zijn blijkens Aantekening 1, letter p, op afdeling XVI (“machines, toestellen en elektrotechnisch materieel”) van hoofdstuk 84 uitgesloten.
6.6. Met betrekking tot de vraag of de apparaten in post 9503 dan wel post 9504 moeten worden ingedeeld overweegt de Douanekamer ten aanzien van de sub 2.3.2. tot en met 2.3.5. vermelde toestellen het volgende.
Deze toestellen wijken op grond van het feit dat zij een besturingssysteem hebben af van het product dat wordt omschreven in de Verordening. De Douanekamer acht de Verordening dan ook niet rechtstreeks van toepassing op de onderhavige toestellen.
Volgens de motivering met betrekking tot het toestel omschreven in punt 3. van de in de bijlage bij de Verordening opgenomen tabel, is de reden om dit toestel niet als een gezelschapsspel maar als speelgoed van opvoedkundige aard in te delen, gelegen in de talrijke ingebouwde leerprogramma’s.
6.7. De Douanekamer is van oordeel dat, hoewel de toestellen een aantal van de kenmerken van spellen hebben, het karakter van speelgoed van opvoedkundige aard kenmerkend is voor de onderhavige apparaten. Met uitzondering van het besturingssysteem, zijn er geen wezenlijke verschillen met het toestel dat in de Verordening wordt omschreven. De onderhavige apparaten bevatten alle leerelementen die de basis vormen voor de motivering die voor de indeling wordt gegeven. De Douanekamer acht dan ook de Verordening naar analogie van toepassing op de onderhavige producten. De Douanekamer geeft hier andermaal toepassing aan het sub 6.4. vermelde arrest.
6.8. Ten aanzien van de sub 2.3.6. vermelde apparaten overweegt de Douanekamer het volgende.
De onderhavige apparaten kunnen niet worden aangemerkt als een toestel in de stijl van een “laptop computer”, als bedoeld in de bijlage bij de sub 3. vermelde Verordening, zodat deze in casu geen toepassing kan vinden.
6.9. Onder post 9503 wordt onder meer speelgoed van opvoedkundige aard ingedeeld. Naar het oordeel van de Douanekamer sluit de tekst van post 9503 niet uit dat de producten waarop deze post betrekking heeft met een besturingssysteem zijn uitgerust.
6.10. Gelijk sub 6.4. is overwogen kan de bestemming van een product een objectief indelingscriterium zijn, wanneer die bestemming inherent is aan het product.
De litigieuze apparaten hebben dezelfde bestemming als de hiervoor sub 2.3.2. tot en met 2.3.5. vermelde toestellen; ook ten aanzien van deze apparaten geldt dan ook hetgeen sub 6.5. is overwogen. Onder deze omstandigheden spreekt ook de bestemming van de betrokken producten voor indeling in post 9503, waarvan in casu - gelet op het materiaal waaruit de producten zijn vervaardigd - onderverdeling 90 32 van toepassing is.
6.11. Uit de opsomming van artikelen in de GS-Toelichting bij post 9504 blijkt dat met een gezelschapsspel in de zin van deze post wordt bedoeld een spel met het karakter van een wedstrijd, dat met meer deelnemers wordt gespeeld (TC 7 november 2000, nr. 0115/97 TC, UTC 2001/4). Het onderhavige product mist dit specifieke karakter en heeft dus niet de kenmerken van een gezelschapsspel als bedoeld bij post 9504.
6.12. Uit al het vorenoverwogene volgt dat de inspecteur de sub 1.1. vermelde bindende tariefinlichtingen terecht heeft ingetrokken, zodat het beroep ongegrond moet worden verklaard. Voor het stellen prejudiciële vragen ziet de Douanekamer geen aanleiding.
7. De proceskosten
De Douanekamer acht geen termen aanwezig voor een veroordeling in de proceskosten als bedoeld in artikel 8:75 van de Algemene wet bestuursrecht.
8. De beslissing
De Douanekamer verklaart het beroep ongegrond.
Aldus vastgesteld op 31 december 2004 door mr. A. Bijlsma, voorzitter, mr. E.N. Punt en mr. G.W.S. de Groot, leden, in tegenwoordigheid van mr. R.M.C.G. van Aalst, griffier. De beslissing is op dezelfde dag in het openbaar uitgesproken.
De griffier: De voorzitter:
Beroep in cassatie
Tegen deze uitspraak kunnen beide partijen binnen zes weken na de verzenddatum beroep in cassatie instellen bij de Hoge Raad der Nederlanden (belastingkamer), Postbus 20303, 2500 EH Den Haag. Daarbij moet het volgende in acht worden genomen:
1 - bij het beroepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak overgelegd.
2 - het beroepschrift moet ondertekend zijn en ten minste het volgende vermelden:
a. de naam en het adres van de indiener;
b. een dagtekening;
c. een omschrijving van de uitspraak waartegen het beroep in cassatie is
gericht;
d. de gronden van het beroep in cassatie.
Voor het instellen van beroep in cassatie is griffierecht verschuldigd. Na het instellen van beroep
in cassatie ontvangt de indiener een nota griffierecht van de griffier van de Hoge Raad.
In het cassatieberoepschrift kan de Hoge Raad verzocht worden om de wederpartij te
veroordelen in de proceskosten.