ECLI:NL:GHAMS:2003:AF7235

Gerechtshof Amsterdam

Datum uitspraak
24 februari 2003
Publicatiedatum
4 april 2013
Zaaknummer
02/1550
Instantie
Gerechtshof Amsterdam
Type
Uitspraak
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Rechters
  • M. Bijl
  • A. Vrouwenvelder
  • C. Beukers-van Dooren
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Afwijzing aftrek van verliezen uit netwerkmarketingactiviteiten als verlies uit onderneming

In deze zaak heeft het Gerechtshof Amsterdam op 24 februari 2003 uitspraak gedaan in een belastingkwestie waarbij de belanghebbende, werkzaam als distributeur voor Wellness International Network Ltd (WIN), in zijn aangifte voor het jaar 1999 een verlies uit onderneming claimde. De belanghebbende ontving in 1998 een provisie van € 309, maar had in 1999 geen inkomsten en maakte kosten van € 24.355. De inspecteur van de Belastingdienst had het belastbaar inkomen voor 1999 vastgesteld op € 37.977 en handhaafde deze aanslag na bezwaar. De belanghebbende stelde dat zijn activiteiten voor WIN een bron van inkomen vormden en dat hij recht had op aftrek van de geleden verliezen.

Het Hof oordeelde dat de activiteiten van de belanghebbende niet gericht waren op het genereren van een stabiele bron van inkomen, maar eerder speculatief van aard waren. De mogelijkheid om als distributeur in het WIN-systeem royaltyinkomsten te verwerven was afhankelijk van onvoorspelbare factoren, zoals de prestaties van subdistributeurs, waar de belanghebbende geen controle over had. Het Hof concludeerde dat er geen sprake was van een bron van inkomen en dat het verlies uit de WIN-activiteiten niet aftrekbaar was.

De belanghebbende had ook een verzoek gedaan om zijn belastbare inkomen te verlagen met € 198 aan erfpachtcanon, maar het Hof oordeelde dat hij dit niet aannemelijk had gemaakt. De uitspraak van de inspecteur werd bevestigd, en het beroep van de belanghebbende werd ongegrond verklaard. De uitspraak is openbaar gemaakt en kan binnen zes weken na verzenddatum in cassatie worden aangevochten bij de Hoge Raad der Nederlanden.

Uitspraak

GERECHTSHOF TE AMSTERDAM
Tweede Meervoudige Belastingkamer
UITSPRAAK
op het beroep van X te Z, belanghebbende,
tegen
een uitspraak van het Hoofd van de Belastingdienst Ondernemingen P, de inspecteur.
1. Loop van het geding
Van belanghebbende is ter griffie een beroepschrift ontvangen op 22 februari 2002, ingediend door A (A Belasting-Advies en Administratiekantoor te B) en aangevuld bij brief van 3 maart 2002, bij het Hof ingekomen op 23 april 2002. Het beroep is gericht tegen de uitspraak van de inspecteur, gedagtekend 16 januari 2002 betreffende de aan belanghebbende opgelegde aanslag in de inkomstenbelasting/premieheffing volksverzekeringen voor het jaar 1999.
Bij de bestreden aanslag is het belastbaar inkomen voor het jaar 1999 vastgesteld op ¦ 37.977. Na bezwaar tegen de aanslag is deze bij de bestreden uitspraak gehandhaafd.
Het beroep strekt tot vernietiging van de uitspraak van de inspecteur en tot vermindering van de aanslag tot een naar een belastbaar inkomen van ¦ 10.915.
De inspecteur heeft een verweerschrift ingediend en concludeert tot bevestiging van de uitspraak. De inspecteur heeft een nader stuk ingezonden dat bij het Hof is ingekomen op 22 oktober 2002. De griffier heeft een kopie daarvan aan belanghebbende gezonden.
De zaak is behandeld ter zitting van 4 november 2002, tegelijk met de zaak die bij het Hof is geregistreerd onder kenmerk 02/00041. Voor een overzicht van de personen die ter zitting zijn verschenen en van het verhandelde ter zitting verwijst het Hof naar het proces-verbaal van de zitting waarvan een kopie aan deze uitspraak is gehecht. De door belanghebbende overgelegde pleitnota wordt tot de gedingstukken gerekend.
2. Tussen partijen vaststaande feiten
2.1. Belanghebbende is sinds 1998 distributeur bij Wellness International Network Ltd. (verder ook: WIN). Hij heeft zich eerst voor ¦ 6.556,34 ingekocht in de rang van manager en later, via een aanvullende betaling van ¦ 17.055,20 gecombineerd met betalingen door kennissen, in de rang van regent. WIN brengt voedingssupplementen op de markt door middel van een organisatie van distributeurs.
2.2. WIN is sedert ongeveer de jaren 1994/ 1995 actief in Nederland via Nederlandse distributeurs. Tot de stukken behoort een engelstalig stuk gedateerd 15 januari 2002, copyright Wellness International Network, Ltd, waarin het WIN-systeem is uiteengezet en tevens een Nederlandstalige samenvatting waarin het volgende is vermeld (voor zover te dezen van belang):
"WIN-Beloningsplan
Het WIN-Beloningsplan werd met een enkel doel ontworpen: eerlijkheid aan u, de "Independent Marketing Associate (IMA)" (Onafhankelijke marketingAssociate). Alhoewel veel netwerkmarketing- beloningsplannen in de huidige branche royale percentages over de verkoopomzet lijken te betalen, nagenoeg alle betalen heel wat minder uit dan dat zij zeggen vanwege iets dat bekend staat als "breakage" (breuk). Eenvoudig gezegd, breuk vindt plaats als de organisatie van één persoon niet groot genoeg is om uit alle beschikbare percentages in het plan voordeel te trekken en waarbij het verschil door het bedrijf wordt ingehouden.
Om in onbuigzame eerlijkheid aan onze IMA's te voorzien, hebben wij een aantal unieke kenmerken in het WIN-Beloningsplan toegepast die nagenoeg alle mogelijkheden tot breuk elimineren. Een variëteit van andere opwindende elementen in het plan, gecombineerd met de dynamische en exclusieve WIN-produkten, creëren een gelegenheid die nergens anders in de branche van netwerkmarketing wordt aangetroffen ... een gelegenheid die een nieuw tijdperk voor het succes en het professionalisme van netwerkmarketing zal inluiden. (…)
ASSOCIATES
Nadat de Aanvraag voor Associate door WIN is ontvangen en geaccepteerd, bent u in staat om WIN-produkten te kopen tegen een korting van 10% op de adviesprijs voor de winkelier en WIN-produkten te verkopen tegen de adviesprijs voor de winkelier, waardoor een onmiddellijke winst wordt gemaakt. Bovendien kunt u ook nieuwe IMA's sponsoren in uw WIN-organisatie.
Als u begint met het opbouwen van de verkoop, komt u in aanmerking voor het kopen van WIN-produkten van het bedrijf of van uw Manager in de opgaande lijne tegen een stijgende korting.
15% Korting
Als u eenmaal een Omzet van $1.000,00 in Persoonlijke Groep Winkelverkopen heeft opgebouwd, kunt u beginnen om produkten met 15% korting op de adviesprijs voor de winkelier te kopen, waardoor u uw winkelierswinst verhoogt als het produkt aan winkelklanten wordt verkocht.
25% Korting
Als u eenmaal een Omzet van $3.000,00 in Persoonlijke Groep Winkelverkopen in één omzetmaand heeft opgebouwd, kunt u nu alle produkten over dat bedrag met een permanente korting van 25% kopen.
BELONING
IMA's hebben de gelegenheid om op twee (2) manieren in het WIN-Beloningsplan geld te verdienen:
1) RETAIL PROFITS (WINKELIERSWINSTEN) - Als u vooruit gaat naar een hoger niveau en produkten tegen een hogere korting koopt, kunnen de mogelijke winsten van winkelverkopen verhogen van 10% tot 25%.
2) DISCOUNT PROFITS (WINSTEN OP KORTINGEN) - Als u nieuwe IMA's in de WIN-organisatie gaat sponsoren, kunt u ook winsten op kortingen verdienen op produkten die door IMA's op het niveau van Associate gekocht en verkocht zijn in uw Persoonlijke Groep die op een lager niveau van kortingen zitten. (…)
Kwalificeren voor Manager
U komt in aanmerking om naar het niveau van Manager te gaan als u een totale Omzet van $3.000,00 in Persoonlijke Groep Winkelverkopen in één (l) omzetmaand heeft bereikt of als u een Omzet van $1.000,00 in Persoonlijke Groep Winkelverkopen heeft bereikt gedurende dezelfde omzetmaand dat een Manager met $3.000,00 zich in uw Persoonlijke Groep kwalificeert. Deze promotie zal door WIN echter niet herkend worden totdat een "New Qualifying Manager Form" (Formulier voor Nieuw Kwalificerende Manager) door het WIN-hoofdkwartier is ontvangen. Dit formulier moet door de eerste Manager in uw opgaande lijn ingevuld en getekend zijn.
Het is belangrijk om te begrijpen dat een minimumomzet van $l.000,00 "New Qualifier" (nieuwe persoon in aanmerking komend voor kwalificatie) in de maand van kwalificatie direkt bij het bedrijf besteld moet worden. Elk formulier voor Nieuw Kwalificerende Manager" dat niet gesubstanti'erd kan worden met een nieuwe direkt bij het bedrijf bestelde Kwalificerende Omzet van ten minste $1.000,00 voor elke Nieuwe kwalificerende Manager zal door WIN niet geaccepteerd worden. Een Manager mag geen kwalificerende omzet die uitgaat boven zijn/haar Omzet van opgebouwde Persoonlijke Groep Winkelverkopen rapporteren.
Uw kans op WIN-royalty inkomen
MANAGER
Als Manager in het WIN-Beloningsplan heeft u niet alleen het privilege om WIN-produkten tegen een korting van 25% op de adviesprijs voor winkeliers van het bedrijf te kopen (waardoor u uw kans op winkelierswinsten maximaliseert op verkopen aan winkelklanten), maar u krijgt ook het recht om een Organisatie van Managers op te bouwen.
Winkelverkopen door een IMA in uw Organisatie van Managers kunnen extra inkomen voor u opleveren. Het is belangrijk dat u zich herinnert dat het recht tot inkomen over verkopen gemaakt door IMA's in uw Organisatie van Managers alleen dan plaats vindt wanneer produkten werkelijk verkocht worden aan winkelklanten. Omdat WIN een certificaat van elke Manager vereist dat zegt dat 70% van alle WIN-produkten die eerder besteld werden door een winkel verkocht zijn, zal WIN royalty's, extra royalty's en bonusbetalingen vooruit betalen op het tijdstip van de originele verkoop van WIN-produkten door WIN. Deze vooruitbetalingen moeten echter weer aan WIN terugbetaald worden als winkelverkopen van deze produkten niet binnen zes maanden na de originele verkoop door WIN hebben plaatsgevonden. Daarop volgende winkelverkopen van het produkt zullen het betalen van royalty's, extra royalty's en bonussen door WIN tot gevolg hebben.
Wanneer u één van uw persoonlijk gesponsorde IMA's helpt het niveau van Manager te behalen, scheidt zijn/haar Persoonlijke Groep zich af van uw Persoonlijke Groep en dit wordt uw eerste Managersgroep. Vanaf dit moment, zolang u de "Monthly Performance Requirement" (Maandelijkse Prestatievereiste) van een Omzet van $3.000,00 in Persoonlijke Groep Winkelverkopen bereikt, zult u 4% royalty over de Grossiersomzet van deze eerste rang Managersgroep ontvangen. En u kunt zoveel groepen eerste rang Managers hebben als u persoonlijk gesponsorde IMA's heeft! Als Manager heeft u ook het recht om 4 % royalty over de Omzet van de Grossierverkoop van uw tweede en derde rang Managersgroepen te ontvangen!
Managers 1ste rang .........................4% royalty
Managers 2de rang ..........................4% royalty
Managers 3de rang ..........................4% royalty
Belangrijk... Maandelijkse Prestatievereiste
Om royalty's te ontvangen op elke "royalty positie" in het WIN-Beloningsplan, moet u "Gekwalificeerd" zijn door te voldoen aan een Maandelijkse Prestatievereiste van een Omzet van ten minste $3.000,00 in Persoonlijke Groep Winkelverkopen gedurende de maand waarover de royalty's berekend worden. Dat betekent $3.000,00 door u en alle Associates in uw Persoonlijke Groep bereikt (alle IMA's die het niveau van Manager of hoger niet hebben bereikt).
(…)"
2.3. Belanghebbende heeft in de pleitnota de activiteiten voor Wellness als volgt omschreven (voor zover te dezen van belang):
"Wellness richt trainingscentra door heel Nederland op, waar mensen het bedrijf kunnen leren kennen en waar dagelijks bijeenkomsten worden gehouden voor trainingen, workshops, meetings. Iedereen kan gebruik maken van de faciliteiten van Wellness. De bedoeling van de bijeenkomsten is om een betere ondernemer te worden. Tevens neem je potentiële afnemers mee naar de meetings om Wellness te introduceren en om ook de opportunity aan te horen. Later ga je je best doen om de opportunity te begrijpen.
Business plan, doelstelling 6 jaar
Bij Wellness draait het om het opbouwen van een consumer base in zes lagen van mensen, ieder jaar dien je een paar mensen te vinden die hetzelfde gaan.
Edwin is van de volgende berekening uitgegaan.
Dat hij in 6 jaar tijd 10 mensen in zijn eerste lijn kan zetten en dat de mensen in staat zijn om ieder 3 mensen te vinden. Vanaf de vierde lijn gaat hij er vanuit dat de mensen maar 2 mensen kunnen vinden.
Eerste laag 10 (vinden er 3)
Tweede laag 30 (vinden er 3)
Derde laag 90 (vinden er 3)
Vierde laag 270 (vinden er 2)
Vijfde laag 540 (vinden er 2)
Zesde laag 1080
Totaal 2000 (afgerond van 2020)
Van de mensen besteld 20% actief van 2000 is = 400 x 3000$ = 1.200.000$
Provisie 1.200.000 x 65% x 4% = 31.200$ per maand."
2.4. Het verkoopsysteem van WIN gaat uit van het geven van "samples" (gratis monters) aan potentiële afnemers met de bedoeling dat zij daardoor enthousiast worden voor de producten en hetzij producten voor eigen gebruik gaan bestellen, hetzij zelf distributeur van de producten willen worden. De samples bestaan uit een doosje met daarin monsters van vier verschillende WIN-producten. De samples worden door de distributeurs gekocht bij WIN in de Verenigde Staten. De prijs van een sample bedraagt $ 39.
2.5. Gebruikers van WIN producten kunnen zich aanmelden als "associate" via een WIN-distributeur in Nederland. Om associate te worden, dienen afnemers buiten de Verenigde Staten een bedrag van $ 59 te betalen. Vervolgens krijgen zij 10% korting op de winkelprijzen van de WIN producten. De korting kan oplopen tot 15% zodra een maandomzet van $ 1.000 is bereikt.
2.6. Indien de afnemer tevens distributeur van WIN-producten wil worden, dient hij te voldoen aan een van de eenmalige afname-eisen zoals vermeld in het onder 2.2. vermelde WIN beloningsplan. Bij een eenmalige eerste afname met een winkelwaarde van $ 3.000 wordt hij manager, bij een eenmalige eerste afname met een winkelwaarde van $ 9.000 wordt hij executive, bij een eenmalige eerste afname met een winkelwaarde van $ 15.000 wordt hij director en bij een eenmalige eerste afname met een winkelwaarde van $ 30.000 wordt hij regent. Vervolgens krijgt de distributeur een korting op de volgende aankopen bij WIN van tenminste 25% welke korting nog kan oplopen voor een distributeur met de rang van regent. Indien de distributeur een of meer associates werft, ontvangt hij tevens een vergoeding voor de afnamen van die associates, gelijk aan het verschil tussen de voor hem geldende korting en de door de associate zelf genoten korting van - in het algemeen - 10%.
2.7. Indien een distributeur een andere nieuwe distributeur werft, ontvangt hij eenmalig een provisie. Deze provisie wordt het directe inkomen genoemd. Die provisie wordt berekend over de eerste afname van die nieuwe distributeur. De provisie is in alle gevallen 15% van de winkelwaarde van die eerste afname. Is de aanbrenger een director of regent met een hoger kortingspercentage dan 25%, dan wordt een extra provisie gegeven ter grootte van dat meerdere, berekend over gemiddeld 65% van de eerste afname. Vervolgens ontvangt de aanbrengende distributeur maandelijks een royalty van 4% over de inkoopwaarde (zijnde gemiddeld 65% van de winkelwaarde; de royalty is derhalve 2,6% van de winkelwaarde) van de afnamen van de door hem aangeworven distributeurs, mits de aanbrengende distributeur, tezamen met de door hem aangeworven associates, in de betreffende maand zelf producten heeft afgenomen met een winkelwaarde van tenminste $ 3.000. In de stukken wordt deze minimaal vereiste afname per maand aangeduid als de "Persoonlijke Groep Winkelverkopen". Zodra een associate de rang van distributor (bijvoorbeeld manager) heeft behaald, tellen de door hem gerealiseerde afnames niet meer mee als Persoonlijke Groep Winkelverkopen van de distributeur die hem heeft aangeworven.
2.8. Het recht op royalty's bestaat niet alleen voor de afnamen van de direct door een distributeur aangeworven nieuwe distributeurs, maar ook voor de afnamen van door die nieuwe distributeur aangeworven (sub)distributeurs. Een regent heeft recht op royalty's over afnamen door maximaal zes opeenvolgende lagen van (sub)distributeurs. Voor een regent kan de royalty worden verhoogd met 2% regentenbonus (effectief 2% x 65% inkoopwaarde = 1,3% van de winkelwaarde).
2.9. Indien een distributeur in een maand niet voldoet aan de eis van $ 3.000 Persoonlijke Groep Winkelverkopen, heeft hij die maand geen recht op royalty's over de afnamen van door hem aangeworven (sub)distributeurs. De royalty's worden dan toegekend aan de eerste distributeur hoger in de organisatie die in die maand wel aan de eis van $ 3.000 Persoonlijke Groep Winkelverkopen heeft voldaan.
2.10. Afhankelijk van de afnamen van de door een distributeur aangeworven (sub)distributeurs, kan de distributeur in aanmerking komen voor extra bonussen. Kosten van invoer, inclusief douanerechten en omzetbelasting, komen voor rekening van de distributeur.
2.11. De inspecteur heeft gesteld dat bij navraag bij andere eenheden is gebleken dat bijna alle deelnemers aan Wellness verlies lijden en dat van de 123 geïnventariseerde deelnemers er 7 in enig jaar een positief resultaat behaalden.
2.12. Met de activiteiten voor WIN heeft belanghebbende in 1998 provisie-inkomsten ontvangen tot een bedrag van ¦ 309 en ¦ 10.873 aan kosten gemaakt. In 1999 heeft belanghebbende geen inkomsten gerealiseerd en ¦ 24.355 aan kosten gemaakt. Na 1999 is belanghebbende met zijn activiteiten voor Wellness gestopt.
2.13. De inspecteur heeft het aangegeven inkomen van belanghebbende voor 1998 en 1999 gecorrigeerd met het verlies dat was geleden op de WIN-activiteiten van per saldo ¦ 10.564 respectievelijk ¦ 24.355.
3. Geschil
In geschil is of het verlies dat belanghebbende heeft geleden op zijn activiteiten voor WIN aftrekbaar is als verlies uit onderneming, dan wel als negatieve inkomsten uit andere arbeid. Tevens is in geschil of belanghebbendes inkomen verminderd moet worden met ¦ 198 aan betaalde erfpachtcanon.
4. Standpunten van partijen
Voor de standpunten van partijen verwijst het Hof naar de stukken van het geding alsmede naar het proces-verbaal van de zitting.
5. Beoordeling van het geschil
5.1. Het Hof dient te beoordelen of belanghebbendes activiteiten voor WIN op zichzelf een onderneming vormen dan wel te beschouwen zijn als niet in dienstbetrekking verrichte werkzaamheden en diensten in de zin van artikel 22, eerste lid, onderdeel b, van de Wet op de inkomstenbelasting 1964. Voor beide kwalificaties geldt als eis dat sprake moet zijn van een bron van inkomen. Van een bron van inkomen is sprake indien belanghebbende met zijn activiteiten beoogde een voordeel te verwerven en hij het behalen van een voordeel redelijkerwijs kon verwachten.
5.2. De inspecteur heeft verwezen naar het onder 2.11. aangehaalde inventarisatie. Nu uit de door de inspecteur verstrekte informatie niet blijkt of daarbij alle personen zijn betrokken die actief waren in het WIN-distributiesysteem, kan naar oordeel van het Hof uit het enkele feit dat volgens die inventarisatie slechts in zeven van de vermelde gevallen geen verlies is gemaakt, niet zonder meer worden afgeleid dat met activiteiten voor WIN in het algemeen geen voordeel kan worden behaald. Wel vormen de uitkomsten van de inventarisatie een aanwijzing dat van het behalen van voordeel zeker niet in alle gevallen sprake is.
5.3. Uit de onder 2.2. aangehaalde stukken leidt het Hof af, dat vanuit WIN bij het werven van distributeurs een grote nadruk wordt gelegd op de bijzondere winstmogelijkheden die het marketingconcept van WIN met zich meebrengt. Ter zitting is in dat verband van de zijde van belanghebbende benadrukt dat niet zozeer de verkoop van producten werd nagestreefd maar veeleer het opzetten van het distributiesysteem.
5.4. Het WIN-concept sluit niet uit dat de distributeur zich in betekenende mate kan richten op (directe) verkoop van WIN-producten aan afnemers. Indien een klant WIN-producten koopt bij een WIN-distributeur, kan de distributeur een winst genereren ter grootte van het verschil tussen de winkelwaarde van het product na aftrek van transportkosten, invoerrechten en BTW enerzijds en de door hem betaalde inkoopprijs na aftrek van de aan hem verstrekte afnamekorting anderzijds, welke korting afhankelijk is van zijn rang als distributeur in de WIN-organisatie. In dat geval is er naar het oordeel van het Hof in elk geval een uiterlijk met het drijven van een onderneming overeenkomende activiteit. Het zal dan onder meer afhangen van de hoogte van de kosten van het verkoopkanaal van de distributeur of en in hoeverre met deze verkoopactiviteit redelijkerwijs een voordeel valt te verwachten.
5.5. Zoals het Hof onder 5.3. heeft overwogen, is het WIN-systeem als zodanig echter niet zozeer gericht op directe verkoop door aangeworven distributeurs van WIN-producten, maar veeleer op het werven van subdistributeurs en de mogelijkheid voor distributeurs daardoor royaltyinkomsten te verwerven. In dat systeem is de mogelijkheid om royaltyinkomsten te verwerven, na de eerste royalty die wordt genoten bij het aanwerven van de subdistributeur door de distributeur, afhankelijk van de activiteiten van die subdistributeur. Als de subdistributeur geen omzet in WIN-producten realiseert en/of geen associates of sub-subdistributeurs weet te werven, heeft dit direct gevolgen voor de door de distributeur te ontvangen royaltyinkomsten. Het Hof acht niet aannemelijk dat de distributeur op de activiteiten en inspanningen van de door hem aangeworven subdistributeurs wezenlijke invloed kan uitoefenen. Hij heeft immers geen dwangmiddelen om de subdistributeur tot activiteiten aan te zetten en, zo al sprake is van enige poging tot beïnvloeding, kan de subdistributeur zich daar zonder consequenties aan onttrekken.
5.6.1. Het al dan niet ontvangen van royaltyinkomsten is niet alleen afhankelijk van de activiteiten van de subdistributeurs. Een distributeur dient immers, tezamen met de door hem aangeworven associates, per maand een minimumomzet van $ 3.000 te realiseren om in die maand gerechtigd te zijn tot royalty's in verband met afnamen van WIN producten door zijn subdistributeurs. Nu, zoals het Hof onder 5.3. heeft overwogen, de activiteiten van een distributeur conform het WIN concept niet of niet in betekenende mate zijn gericht op directe verkoop van WIN-producten, is de distributeur voor het halen van de drempel van $ 3.000 geheel, althans in hoge mate, afhankelijk van de afnamen door de door hem aangeworven associates.
5.6.2. De afnamen van door belanghebbende aangeworven associates zijn voor belanghebbende niet alleen van belang voor het halen van de onder 5.6.1. bedoelde omzetdrempel van $ 3.000 per maand. De distributeur heeft immers ook recht op een royalty ter grootte van het verschil tussen de korting waarop hij zelf recht heeft bij afname van WIN-artikelen en de korting waarop de associate recht heeft (in het algemeen 10%).
5.6.3. Een associate verkrijgt de status van associate door betaling van $ 59 aan de WIN-organisatie. Het Hof acht aannemelijk dat een associate in het algemeen tenminste voor een zodanig bedrag aan WIN-producten zal afnemen, dat hij door het genieten van de korting van 10% het inkoopbedrag van $ 59 dollar zal terugverdienen. Van elke associate kan derhalve worden aangenomen dat hij tenminste producten zal afnemen ter waarde van $ 590. De distributeur kan dan in elk geval een royalty per associate verwachten van tenminste 15% x $ 590 = $ 88,50. Voor een distributeur met de rang van regent kan dat oplopen tot 43,2% of $ 255. Het WIN-systeem gaat ervan uit dat potentiële associates worden geworven door hen gratis monsters van WIN-producten aan te bieden, welke monsters door de distributeur gekocht zijn voor $ 39 per stuk. Na aftrek van de kosten van het gratis verstrekte monster resteren dan voor een distributeur per geworven associate redelijkerwijs te verwachten inkomsten van tenminste $ 49,50 tot maximaal $ 216. Daarbij is nog geen rekening gehouden met door de distributeur te maken overige kosten zoals reiskosten, kosten voor het meenemen van de potentiële associate naar een trainingscentrum en dergelijke. In aanmerking nemend dat dergelijke kosten zeker niet te verwaarlozen zijn - belanghebbendes kosten voor Wellness hebben in 1998 ongeveer ¦ 11.000 en in 1999 ongeveer ¦ 24.000 belopen en niet is gesteld of gebleken dat deze kosten uitzonderlijk hoog zijn geweest - kan naar het oordeel van het Hof niet worden gezegd dat het voordeel dat een distributeur kan behalen door het werven van een of meer associates zodanig is, dat daardoor uit de deelname in het WIN-systeem als geheel redelijkerwijs voordeel is te verwachten.
5.6.4. Het Hof acht niet aannemelijk dat de distributeur enige invloed kan uitoefenen op het koopgedrag van de associates. Hij heeft immers geen dwangmiddelen om de associate tot afname aan te zetten en, zo al sprake is van enige poging tot beïnvloeding, kan de associate zich daar zonder consequenties aan onttrekken. De distributeur is immers op geen enkele wijze betrokken bij de beslissing van associates tot aanschaf van de producten over te gaan. Dat geldt zowel voor de voorbereidende fase als voor het moment van aanschaf.
5.7. Op basis van het onder 5.3. tot en met 5.6.4. overwogene, komt het Hof tot het oordeel dat de mogelijkheid om als deelnemer in het WIN-systeem royaltyinkomsten te verwerven in het algemeen zozeer afhankelijk is van onvoorspelbare factoren die bovendien door de distributeur zelf niet te beïnvloeden zijn, dat een eventueel gunstig resultaat van die deelname speculatief is.
5.8. Belanghebbende heeft een bedrijfsplan overgelegd waarin hij een scenario heeft geschetst voor zijn activiteiten voor WIN. Daarbij gaat hij uit van een inbreng van 10 subdistributeurs in 6 jaar en van een uiteindelijk te bereiken bestand van 2000 subdistributeurs. Uit dit bedrijfsplan en uit hetgeen belanghebbende ter zitting heeft gesteld, leidt het Hof af dat belanghebbende zich overeenkomstig het onder 5.5. overwogene, niet of niet in betekenende mate heeft gericht op de verkoop van WIN-producten, maar dat hij zich in het bijzonder heeft gericht op het werven van nieuwe distributeurs en het daardoor verwerven van royaltyinkomsten zoals dat past in het WIN-concept.
5.9. Voor belanghebbende geldt derhalve hetgeen het Hof in 5.7. heeft overwogen. Er zijn geen bijzondere omstandigheden gesteld of gebleken waaruit volgt dat belanghebbende, in afwijking van de algemene situatie, invloed heeft kunnen uitoefenen op de activiteiten van door hem geworven associates of subdistributeurs en aldus hun afnamen van WIN-producten en daarmee zijn inkomsten uit het systeem heeft kunnen beïnvloeden.
5.10. Uit al het voorgaande volgt dat belanghebbendes activiteiten voor WIN geen bron van inkomen vormden. Het gelijk is derhalve in zoverre aan de inspecteur.
5.11. Belanghebbende heeft in de pleitnota nog gesteld dat het bij de aanslag vastgestelde belastbare inkomen in elk geval dient te worden verminderd met ¦ 198 aan erfpachtcanon. Ter staving van die stelling heeft hij bankafschriften overgelegd waaruit blijkt dat hij in 1999 tweemaal een bedrag van ¦ 62,50 heeft overgemaakt naar Ontw. Bedr. Gem.Utrecht. Belanghebbende heeft met alleen die bankafschriften naar het oordeel van het Hof niet aannemelijk gemaakt dat de betalingen betrekking hebben op voor de eigen woning verschuldigde erfpachtcanon. Belanghebbende heeft de door hem gestelde aftrekpost derhalve tegenover de betwisting door de inspecteur niet aannemelijk gemaakt.
6. Proceskosten
Nu belanghebbende in het ongelijk wordt gesteld en zich overigens geen bijzondere omstandigheden hebben voorgedaan, acht het Hof geen termen aanwezig voor een veroordeling van een partij in de proceskosten als bedoeld in artikel 8:75 van de Algemene wet bestuursrecht
7. Beslissing
Het Hof verklaart het beroep ongegrond.
De uitspraak is vastgesteld op 24 februari 2003 door mrs. Bijl, Vrouwenvelder en Beukers-van Dooren, in tegenwoordigheid van mr. Goedhart als griffier. De beslissing is op dezelfde dag ter openbare zitting uitgesproken.
Het Hof heeft geen bezwaar tegen afgifte door de griffier van een afschrift van de uitspraak in geanonimiseerde vorm.
Tegen deze uitspraak kan binnen zes weken na de verzenddatum van deze uitspraak beroep in cassatie worden ingesteld bij de Hoge Raad der Nederlanden. Daarbij moet het volgende in acht worden genomen:
- Het instellen van beroep in cassatie geschiedt door het indienen van een beroepschrift bij dit gerechtshof (zie voor het adres de begeleidende brief).
- Bij het beroepschrift wordt een afschrift van de bestreden uitspraak overgelegd.
- Het beroepschrift wordt ondertekend en bevat ten minste:
a. de naam en het adres van de indiener;
b. de dagtekening;
c. een omschrijving van de uitspraak waartegen het beroep in cassatie is gericht;
d. de gronden van het beroep in cassatie.
Voor het instellen van beroep is een griffierecht verschuldigd. Na het instellen van beroep in cassatie ontvangt U een nota griffierecht van de griffier van de Hoge Raad.
In het cassatieberoepschrift kan de Hoge Raad verzocht worden om de wederpartij te veroordelen in de proceskosten.