Uitspraak
uitspraak
COLLEGE VAN BEROEP VOOR HET BEDRIJFSLEVEN
zaaknummer: 16/215
14910
uitspraak met toepassing van artikel 8:54, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht van de meervoudige kamer van 16 augustus 2017 in de zaak tussen
[naam 1] , te [plaats] , appellant
(gemachtigde: mr. S. Aytemür)
en
een agent van politie van Eenheid Amsterdam, te Amsterdam, verweerder.
Procesverloop
Appellant heeft beroep ingesteld bij de rechtbank Amsterdam tegen een brief van 11 januari 2016 van agent van politie [naam 2] ( [naam 2] ) waarmee zijn bezwaar tegen een hem op 28 september 2015 door deze agent opgelegd openbaar vervoerverbod ongegrond is verklaard.
De rechtbank Amsterdam heeft zich onbevoegd geacht om over het beroep te oordelen en het beroepschrift doorgezonden naar het College.
Het College heeft aanvankelijk de korpschef van politie aangemerkt als verweerder en deze schriftelijk verzocht om een verweerschrift. De betreffende brief van het College aan de korpschef is gericht aan het adres dat door [naam 2] in zijn proces verbaal van 28 september 2015 is vermeld als adres waarnaar een bezwaarschrift kan worden gestuurd.
Met een brief van 14 juli 2016 is een verweerschrift ingediend, dat blijkens de inhoud daarvan namens de korpschef is opgesteld door [naam 3] . Verder is een door [naam 2] ondertekende machtiging overgelegd, gedateerd 12 juli 2016, waarin hij [naam 3] machtigt om namens hem op te treden als gemachtigde bij het College, alsmede enkele processen-verbaal en een uittreksel Justitiële Documentatie inzake appellant.
Het College heeft partijen met een brief van 20 juli 2016 bericht dat het voornemens is het beroep ter zitting te behandelen op 27 oktober 2016, welk bericht met een brief van het College van 12 september 2016 is gevolgd door de mededeling dat de zaak tot nader order niet ter zitting behandeld zal worden.
Het College heeft NS Reizigers Legal (NS) met een brief van 8 september 2016 met toepassing van artikel 8:45, eerste lid, van de Awb, verzocht om schriftelijk inlichtingen. NS heeft met een brief van 10 oktober 2016 aan dit verzoek voldaan.
Overwegingen
1. Ingevolge artikel 8:54, eerste lid, onder a, van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) kan het College, totdat partijen zijn uitgenodigd om op een zitting te verschijnen, het onderzoek sluiten, indien voortzetting van het onderzoek niet nodig is, omdat de bestuursrechter kennelijk onbevoegd is. Het College ziet aanleiding om in deze procedure van deze bevoegdheid gebruik te maken en doet uitspraak zonder zitting. Daarbij overweegt het College dat aan partijen weliswaar een vooraankondiging, maar geen definitieve uitnodiging voor een zitting is verzonden.
2. Op 28 september 2015 hebben twee agenten van politie, in het kader van toezicht en opsporing ingevolge artikel 87 van de Wp2000 en met toepassing van artikel 98 van de Wp2000, aan appellant voor de duur van drie maanden het gebruik van het openbaar vervoer ontzegd voor het treintraject Schiphol-Lelylaan-Sloterdijk-Amsterdam Centraal en de daarbij behorende treinstations en/of perrons (openbaar vervoerverbod). Daaraan is ten grondslag gelegd dat appellant zich op die datum op treinstation Lelylaan gedroeg alsof hij een zakkenroller was en toen niet over een geldig reisdocument beschikte, waarmee hij de artikelen 72, respectievelijk 70, van de Wp2000 heeft overtreden. Een van beide agenten, te weten [naam 2] , heeft aan appellant een door hem opgemaakt ‘proces-verbaal openbaar vervoer verbod’ uitgereikt. Daarin is vermeld dat op grond van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) tegen dat besluit bezwaar kan worden gemaakt, wat appellant vervolgens ook heeft gedaan. Met een brief van 11 januari 2016 heeft [naam 2] het door appellant gemaakte bezwaar ongegrond verklaard. In die brief is vermeld dat binnen zes weken tegen dat besluit beroep kan worden ingesteld, wat appellant vervolgens ook heeft gedaan.
3. Het College ziet zich eerst ambtshalve gesteld voor de vraag of het bevoegd is om over het beroep te oordelen.
4. Ingevolge artikel 4 van bijlage 2 bij de Awb is het College bevoegd om over een beroep tegen een op grond van de Wp2000 genomen besluit te oordelen. De in geding zijnde wettelijke grondslag voor toezicht en handhaving is, als hiervoor onder 2 vermeld, gelegen in de Wp2000. Gelet hierop heeft de rechtbank Amsterdam het beroep van appellant terecht doorgezonden naar het College.
5. Resteert de vraag of het beroep is gericht tegen een besluit als bedoeld in artikel 1:3 van de Awb. In dit geding gaat het om een door een agent van politie op schrift gestelde beslissing om appellant gedurende drie maanden het algehele gebruik van treinstations op een bepaald treintraject te ontzeggen. De door het College te beantwoorden vraag is, gelet op voormeld wetsartikel, of het hier gaat om een beslissing van een bestuursorgaan die een publiekrechtelijke rechtshandeling inhoudt.
5.1.
Met een brief van 10 oktober 2016 heeft NS, voor zover thans van belang, het College desgevraagd nadere inlichtingen verstrekt en het volgende bericht. “Het rechtsgevolg van een door een vervoerder opgelegd OV-verbod is naar de mening van NS civielrechtelijk. (..) pas bij niet naleving van het verbod volgen strafrechtelijke maatregelen. De vervoerder maakt bij het opleggen van een OV-verbod in feite in de hoedanigheid van private partij gebruik van een wettelijke mogelijkheid om bepaalde personen de toegang tot haar bedrijfsmiddelen te ontzeggen. NS is daarbij ten aanzien van het opleggen van een OV-verbod niet met enig openbaar gezag bekleed als bedoeld in artikel 1:1 lid 1 onder b Awb. Het niet naleven van het OV-verbod wordt vervolgens strafrechtelijk gesanctioneerd maar dat doet uiteraard niet af aan het civiele karakter van het verbod. De vraag is of het civiele karakter van het OV-verbod verandert wanneer deze niet door de vervoerder maar door een politieambtenaar wordt opgelegd. Het lijkt verdedigbaar dat ook dan enkel de toegang tot private bedrijfsmiddelen wordt ontzegd en er dus sprake is van een civiel rechtsgevolg. Dit geschiedt met medeweten van de eigenaar van die bedrijfsmiddelen. NS weet immers dat politieambtenaren bevoegd zijn om OV-verboden op te leggen en aanvaardt dat ook. (..) de betreffende politieambtenaar is wel opgetreden mede in het belang van NS maar niet namens NS. Dat laatste zou namelijk impliceren dat het betreffende OV-verbod door NS zou zijn opgelegd hetgeen niet het geval is. Vertegenwoordiging is overigens ook niet nodig omdat de politieambtenaar behoort tot de personen die bevoegd zijn een OV-verbod op te leggen.”
5.2.
Het College ziet geen aanleiding om voormelde, door NS verstrekte, informatie voor onjuist te houden. Het College ziet ook overigens geen aanknopingspunten voor het oordeel dat het in geding zijnde openbaar vervoerverbod een publieksrechtelijke rechtshandeling inhoudt. De rechtsgevolgen van het aan appellant opgelegde openbaar vervoerverbod zijn derhalve civielrechtelijk van aard.
5.3.
Het College is, gelet op 5.2, verder van oordeel dat de politieambtenaar die het openbaar vervoerverbod heeft opgelegd en, na gemaakt bezwaar, heeft gehandhaafd, niet is opgetreden als bestuursorgaan in de zin van artikel 1:1, eerste lid, van de Awb. De betrokken politieambtenaar is immers geen bestuursorgaan als bedoeld in artikel 1.1, eerste lid, onder a, van de Awb, en is evenmin uit hoofde van de bevoegdheid tot het opleggen van het verbod met openbaar gezag bekleed als bedoeld in die bepaling onder b.
5.4.
Uit 5.2 en 5.3 volgt dat de hiervoor onder 5 vermelde vraag ontkennend moet worden beantwoord. Het in geding zijnde openbaar vervoerverbod en de op het bezwaarschrift van appellant genomen beslissing, zijn geen besluiten in de zin van artikel 1:3 van de Awb.
6. Het vorenstaande leidt tot de slotsom dat voortzetting van het onderzoek niet nodig is. Het College is gelet op artikel 1:3, eerste lid, van de Awb, in samenhang met artikel 8:1 van de Awb, kennelijk onbevoegd, als hiervoor onder 1 vermeld. Aan een inhoudelijke beoordeling van het openbaar vervoerverbod komt het College niet toe. Wat appellant daartegen heeft aangevoerd behoeft daarom geen bespreking. Appellant kan zich daarvoor desgewenst wenden tot de civiele rechter.
7. Voor een proceskostenveroordeling bestaat geen aanleiding.
Beslissing
Het College verklaart zich onbevoegd.
Deze uitspraak is gedaan door mr. E.R. Eggeraat, mr. H.A.B. van Dorst-Tatomir en mr. J.L. Verbeek, in aanwezigheid van mr. J.W.E. Pinckaers, griffier.
De beslissing is in het openbaar uitgesproken op 16 augustus 2017.
Eggeraat Pinckaers
Afschrift verzonden aan partijen op:
Rechtsmiddel
Tegen deze uitspraak kan binnen zes weken na de dag van verzending daarvan verzet worden gedaan bij het College. De indiener van het verzetschrift kan daarbij vragen in de gelegenheid te worden gesteld over het verzet te worden gehoord.