ECLI:NL:CBB:2009:BI3607

College van Beroep voor het bedrijfsleven

Datum uitspraak
10 maart 2009
Publicatiedatum
5 april 2013
Zaaknummer
AWB 07/1017 AWB 08/67
Instantie
College van Beroep voor het bedrijfsleven
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Bestuursrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Tuchtprocedure tegen registeraccountants met betrekking tot klacht over onafhankelijkheid en tijdsverloop

In deze zaak gaat het om een tuchtprocedure tegen twee registeraccountants, A en Liwi B.V., die in beroep zijn gegaan tegen een beslissing van de Raad van Tucht voor Registeraccountants. De Raad van Tucht had op 26 november 2007 een klacht van appellanten, ingediend op 3 oktober 2006, behandeld. De klacht betrof het optreden van de accountant in de oprichting van Crematorium Midden-Limburg B.V. (CML) en de daarbij afgesproken aandelenverhouding. De appellanten waren van mening dat de accountant zich niet had gehouden aan de gedragsregels en dat er sprake was van een belangenconflict.

Het College van Beroep voor het bedrijfsleven heeft op 10 maart 2009 uitspraak gedaan. De Raad van Tucht had klachtonderdeel (A) ongegrond verklaard en klachtonderdeel (B) gedeeltelijk gegrond, waarbij de accountant een schriftelijke waarschuwing kreeg opgelegd. Het College oordeelde dat de Raad van Tucht terecht klachtonderdeel (A) ongegrond had verklaard, maar dat de gegrondverklaring van klachtonderdeel (B) niet juist was. Het College vernietigde de beslissing van de Raad van Tucht voor zover deze betrekking had op klachtonderdeel (B) en verklaarde dit klachtonderdeel in zijn geheel ongegrond.

De uitspraak benadrukt het belang van de onafhankelijkheid van registeraccountants en de noodzaak om klachten tijdig in te dienen. Het College oordeelde dat er geen bijzondere omstandigheden waren die een inhoudelijke behandeling van klachtonderdeel (A) rechtvaardigden, gezien de overschrijding van de termijn voor het indienen van de klacht. De uitspraak heeft implicaties voor de manier waarop registeraccountants hun verantwoordelijkheden en onafhankelijkheid moeten waarborgen, vooral in situaties waarin zij ook aandeelhouder zijn.

Uitspraak

College van Beroep voor het bedrijfsleven
AWB 07/1017 en 08/67 10 maart 2009
20020 Wet op de Registeraccountants
Raad van tucht Den Haag
Uitspraak in de zaken van:
1. A en Liwi B.V., te B,
gemachtigde: C, te D,
en
2. E RA, te F,
gemachtigde: mr. A.A.M. Hoogveld, advocaat te Maastricht,
appellanten van een beslissing van de Raad van Tucht voor Registeraccountants en Accountants-Administratieconsulenten te `s-Gravenhage (hierna: de raad van tucht), gewezen op 26 november 2007, met nummer 1232/06.48.
1. De procedure
Bij brief, verzonden op 27 november 2007, heeft de raad van tucht appellanten afschrift toegezonden van evenvermelde beslissing, gegeven op een klacht, op 3 oktober 2006 door appellanten sub 1 ingediend tegen appellant sub 2 (hierna ook genoemd: betrokkene).
Bij op 28 december 2007 respectievelijk 24 januari 2008 ontvangen beroepschriften hebben appellanten tegen die beslissing beroep bij het College ingesteld.
De raad van tucht heeft bij brief van 18 januari 2008 op de zaak betrekking hebbende stukken doen toekomen aan de griffier van het College.
Bij brief van 4 maart 2008 heeft appellant sub 2 gereageerd op het beroepschrift van appellanten sub 1.
Bij brief van 25 maart 2008 hebben appellanten sub 1 gereageerd op het beroepschrift van appellant sub 2.
Bij brief van 7 april 2008 hebben appellanten sub 1 gereageerd op de brief van appellant sub 2 van 4 maart 2008.
Bij brief van 20 mei 2008 heeft appellant sub 2 een reactie gegeven op deze brief.
Op 23 september 2008 heeft het onderzoek ter zitting plaatsgehad, waarbij appellanten, bijgestaan door hun gemachtigden, zijn verschenen.
2. De beslissing van de raad van tucht
Bij de bestreden tuchtbeslissing heeft de raad van tucht klachtonderdeel (A), zoals in deze tuchtbeslissing omschreven, ongegrond verklaard, en klachtonderdeel (B), zoals ook in de tuchtbeslissing omschreven, gedeeltelijk gegrond en voor het overige ongegrond verklaard. Appellant sub 2 is daarbij de maatregel van schriftelijke waarschuwing opgelegd.
Ter zake van de formulering van de klacht door de raad van tucht, de beoordeling van deze klacht en de daarbij in aanmerking genomen feiten en omstandigheden wordt verwezen naar de inhoud van de bestreden tuchtbeslissing, die in afschrift aan deze uitspraak is gehecht en als hier ingelast wordt beschouwd.
3. De beoordeling van het beroep
3.1 Appellanten sub 1 hebben grieven aangedragen zowel tegen de ongegrondverklaring
van klachtonderdeel (A) als tegen de gedeeltelijke ongegrondverklaring van klachtonderdeel (B).
Appellant sub 2 heeft in zijn reactie op het beroepschrift van appellanten sub 1 onder meer aangevoerd dat de klachten van appellanten sub 1 ongegrond hadden moeten worden verklaard wegens een onaanvaardbare overschrijding van de termijn voor het indienen van een klacht. Ten aanzien van dit zogenoemde tijdsverloopverweer overweegt het College het volgende.
3.1.2 Volgens vaste jurisprudentie van het College (zie onder andere de uitspraken van het College van 24 juni 2004; respectievelijk AWB 03/700 en 03/701; <www.rechtspraak.nl>, LJN AP5962 en AP6223) wordt bij de beoordeling van een tijdsverloopverweer in het licht van het verdedigingsbeginsel aansluiting gezocht bij de - ingevolge artikel 19 van de Verordening Gedrags- en beroepsregels Registeraccountants 1994 (GBR-1994) - voor de registeraccountant geldende verplichting om de op zijn werkzaamheden betrekking hebbende stukken zeven jaar te bewaren. Inhoudelijke beoordeling van een klacht die is ingediend ná het verstrijken van de bewaartermijn, blijft in beginsel achterwege. Dit beginsel kan uitzondering lijden in bijzondere omstandigheden, bijvoorbeeld indien sprake is van een gedraging die een zeer ernstige inbreuk vormt op de eer van de stand der accountants.
3.1.3 Blijkens de stukken is Crematorium Midden-Limburg B.V. (hierna: CML) opgericht op 6 september 1999 en is de klacht ingediend op 3 oktober 2006. Klachtonderdeel (A), dat betrekking heeft op het optreden van betrokkene in het kader van de oprichting van CML en de daarbij afgesproken aandelenverhouding, is derhalve ingediend na het verstrijken van de hierboven genoemde termijn van zeven jaar.
Het College is van oordeel dat in dit geval niet is gebleken van bijzondere omstandigheden op grond waarvan aanleiding bestaat om ondanks overschrijding van deze termijn over te gaan tot een inhoudelijke behandeling van dit klachtonderdeel. Gelet op de inhoud van de in het dossier aanwezige notities van besprekingen voorafgaand aan de oprichting van CML alsmede de verklaringen van appellanten ter zitting bij de raad van tucht, zoals weergegeven in het proces-verbaal van de zitting, is naar het oordeel van het College niet aannemelijk dat appellanten sub 1 niet wisten van de beoogde aandelenverhouding en daarbij behorende stemverhoudingen. Het College is niet gebleken van gedragingen van betrokkene in dit verband die een zeer ernstige inbreuk vormen op de eer van de stand der accountants.
3.1.4 Uit het voorgaande volgt dat de raad van tucht klachtonderdeel (A) terecht, zij het op andere gronden, ongegrond heeft verklaard. De grieven van appellanten sub 1 tegen de ongegrondverklaring van dit klachtonderdeel slagen derhalve niet.
3.2 Appellant sub 2 heeft als grief aangevoerd dat de raad van tucht in de bestreden tuchtbeslissing ten onrechte buiten klachtonderdeel (B) is getreden. Volgens appellant sub 2 heeft klachtonderdeel (B) geen betrekking op zijn positie als accountant ná de oprichting van CML.
3.2.1 Het College deelt dit standpunt niet. Weliswaar blijkt uit het oorspronkelijke klaagschrift niet dat dit klachtonderdeel ook betrekking had op zijn positie als accountant ná de oprichting van CML, maar gelet op de feiten die zijn genoemd in de daaropvolgende stukkenwisseling, bijvoorbeeld in de brief van appellanten sub 1 van 27 januari 2007 aan de raad van tucht, moet worden geconcludeerd dat dit klachtonderdeel meeromvattend was, en ook zag op het handelen van appellant sub 2 na de oprichting. Aangezien appellant sub 2 hierop heeft kunnen reageren en ook heeft gereageerd is appellant sub 2 niet in zijn verdediging geschaad. Deze grief slaagt niet.
3.3 Appellanten sub 1 hebben als grief aangevoerd dat de raad van tucht ten aanzien van klachtonderdeel (B) ten onrechte heeft overwogen dat (1) appellant sub 2 niet vanaf de oprichtingsfase is opgetreden als hun accountant, (2) op initiatief van appellant sub 2 door zijn kantoor eerst vanaf een later tijdstip werkzaamheden zijn verricht ten behoeve van hen, en (3) zij geen feiten hebben aangevoerd waaruit blijkt dat appellant sub 2 zich niet heeft laten leiden door het belang van zijn opdrachtgevers doch door zijn eigen belang als participant. Hieromtrent overweegt het College het volgende.
3.3.1 Ingevolge artikel 52, eerste lid, onder b, van de Wet op de Registeraccountants (hierna: Wet RA) en volgens vaste jurisprudentie van het College (zie onder andere de uitspraak van het College van 14 maart 2002; AWB 01/280 en 01/286; <www.rechtspraak.nl>, LJN AE1145) kan door de klager alleen beroep worden ingesteld tegen een beslissing van de raad van tucht, indien daarbij zijn bezwaar geheel of gedeeltelijk ongegrond is verklaard.
3.3.2 De raad van tucht heeft klachtonderdeel (B) gegrond verklaard in dier voege dat hij van oordeel is dat appellant sub 2 aan zijn kantoor opdracht heeft verstrekt tot het verrichten van werkzaamheden waarvoor hij als accountant verantwoordelijk was in een situatie waarin hij middellijk aandeelhouder was in CML, en hij daarmee heeft gehandeld in strijd met het onafhankelijkheidsvereiste dat is neergelegd in artikel 24 GBR-1994.
Naar het oordeel van het College laat de gegrondverklaring van dit klachtonderdeel geen ruimte voor het door appellanten sub 1 tegen dit klachtonderdeel ingestelde beroep.
Het beroep van appellanten sub 1 is in zoverre dan ook niet-ontvankelijk.
3.4 Appellant sub 2 betoogt met zijn tweede grief dat de raad van tucht ten onrechte heeft geoordeeld dat hij in relatie tot CML en Liwi B.V., dan wel A zelf, is opgetreden als openbaar accountant. Deze grief slaagt.
3.4.1 Appellant sub 2 erkent weliswaar de jaarrekeningen 2000 tot en met 2002 van CML te hebben opgesteld, maar heeft daaraan niet zijn naam verbonden noch terzake daarvan een verklaring afgegeven. De jaarrekeningen zijn bovendien uitgebracht op blanco papier en zijn ondertekend door de heer A in zijn hoedanigheid van directeur. De jaarrekeningen van Liwi B.V. over de jaren 1999 tot en met 2002 zijn opgemaakt en ondertekend door een andere, aan het kantoor van appellant sub 2 verbonden accountant, die daarvoor zelf verantwoordelijkheid droeg. Onder deze omstandigheden kan naar het oordeel van het College niet aan appellant sub 2 worden tegengeworpen dat hij heeft gehandeld in strijd met de in artikel 24 GBR-1994 neergelegde eis van onafhankelijkheid voor registeraccountants die optreden als openbaar accountant.
3.5 Uit het voorgaande volgt dat het beroep van appellanten sub 1, voor zover ontvankelijk, moet worden verworpen, en het beroep van appellant sub 2 gegrond is.
Dit betekent dat de bestreden tuchtbeslissing moet worden vernietigd voor zover daarbij klachtonderdeel (B) gedeeltelijk gegrond is verklaard en appellant sub 2 de maatregel van schriftelijke waarschuwing is opgelegd.
Het College ziet aanleiding de zaak zelf af te doen en verklaart klachtonderdeel (B) ongegrond.
3.6 De hierna te vermelden beslissing op het beroep berust op titel II van de Wet RA en artikel 24 GBR-1994.
4. De beslissing
Het College:
- verklaart appellanten sub 1 niet-ontvankelijk in hun beroep voor zover dat is gericht tegen de gedeeltelijke
gegrondverklaring van klachtonderdeel (B) door de raad van tucht;
- verwerpt het beroep van appellanten sub 1 voor het overige;
- verklaart het beroep van appellant sub 2 gegrond;
- vernietigt de bestreden tuchtbeslissing voor zover daarbij klachtonderdeel (B) gedeeltelijk gegrond is verklaard en
appellant sub 2 de maatregel van schriftelijke waarschuwing is opgelegd;
- verklaart klachtonderdeel (B) in zijn geheel ongegrond.
Aldus gewezen door mr. E.R Eggeraat, mr. J.L.W. Aerts en mr. M.J. Kuiper, in tegenwoordigheid van mr. M.A. Voskamp als griffier, en uitgesproken in het openbaar op 10 maart 2009.
w.g. E.R. Eggeraat w.g. M.A. Voskamp